Nowotwór neuroendokrynny

W  organizmie człowieka komórki dzielą się nieprzerwanie, ale odbywa się to w sposób w pełni kontrolowany. Gdy jednak komórki zaczynają dzielić się nieprzerwanie, mamy do czynienia z rozwijającym się nowotworem. Wyróżniamy dwa rodzaje nowotworów: łagodne i złośliwe. Poza tą klasyfikacją znajdują się właśnie nowotwory neuroendokrynne, które dzielimy na nowotwory hormonalnie aktywne i hormonalnie nieaktywne. Dzielimy je również w zależności od miejsca powstania.

MCC jest rakiem drobnokomórkowym, o niskim stopniu zróżnicowania i skąpej cytoplazmie, okrągłych jądrach i drobnoziarnistej chromatynie. Liczne są za to figury podziałów mitotycznych, komórki apoptotyczne i ogniska martwicy. Histologicznie rozróżniamy trzy typy MCC:

•    trabekularny,
•    pośredni,
•    drobnokomórkowy.

Na szczęście dzięki stale rozwijającej się biologii molekularnej, na bieżąco poszerzamy swój zakres wiadomości na temat tej odmiany raka. Udało się dostrzec, m.in. kolejne zależności pomiędzy byciem nosicielem określonego wirusa i występowaniem raka neuroendokrynnego skóry. Badacze z Uniwersytetu Stanu Ohio dokonali interesującego odkrycia, które zaowocowało kolejnymi informacjami na temat tej odmiany nowotworu.

Do tej pory to wirus nazwany poliomawirusem komórek Merkla był uznawany za przyczynę raka neuroendokrynnego skóry. Ten patogen, który odkryto zaledwie rok temu, był interesującym przykładem wirusa onkogennego (tj. powodującego rozwój nowotworu). Jednakowoż choroba, którą wywoływał, jakkolwiek wyjątkowo agresywna, występowała niezwykle rzadko i niemal wyłącznie u pacjentów, którzy cierpieli z powodu poważnego upośledzeniem odporności.

Dopiero teraz, dzięki badaczom z amerykańskiego uniwersytetu dowiedzieliśmy się, że ten sam wirus może powodować również raka płaskonabłonkowego skóry (ang. squamous cell carcinoma – SCC) – czyli drugą najczęstszą formę nowotworu skóry.

Jednak najczęściej występującą postacią nowotworu neuroendokrynnego jest nowotwór o nazwie „rakowiak”. Około połowa przypadków zachorowań przypada na ten właśnie rodzaj guza. Najczęściej diagnozuje się go w obrębie jelita ślepego, w jelicie krętym (końcowy odcinek jelita cienkiego), w żołądku bądź w płucach. Nowotwór ten wytwarza serotoninę, czyli hormon wpływający na rozszerzenie bądź zwężenie naczyń krwionośnych. W momencie gdy serotonina produkowana jest w nadmiarze, u chorego występują biegunka i samorzutne zaczerwienienie skóry. Mówimy wtedy o zespole rakowiaka, który objawia się bólami żołądka, brakiem apetytu, utrata masy ciała i uszkodzeniem mięśnia serca.

Najmniej inwazyjnym sposobem wykrycia komórek nowotworu neuroendokrynnego jest ultrasonografia nadbrzusza i jelita. Ta metoda szczególnie przydatna jest w przypadkach zaawansowanego nowotworu, który można zauważyć dopiero dzięki tomografii komputerowej. W takich przypadkach wykorzystuje się metody zwiększające kontrastowość obrazu. Gdy przerzuty swoją strukturą są znacznie odmienne od otaczającej tkanki, można być niemal stuprocentowo pewnym, że pacjent cierpi z powodu nowotworu neuroendokrynnego. W momencie gdy różnica nie jest tak zauważalna, należy przeprowadzić magnetyczny rezonans jądrowego (MRI).

Jeśli podejrzane komórki chorobowe umiejscowione są w okolicach ściany jelita, pacjent poddawany jest badaniu endosonograficznemu. Polega ono na wprowadzeniu głowicy ultradźwiękowej blisko ogniska choroby. W przypadkach zmagań z nowotworami neuroendokrynnymi znajduje zastosowanie medycyna nuklearna. Scyntygrafia nakierowana na receptory somatostatynowe (SRS) umożliwia wykrycie przerzutów lub wcześniej nieznanego ogniska nowotworu, jednakowoż dzieje się tak dopiero wtedy gdy na powierzchni chorobowej znajdują się receptory somatostatynowe.

Autor:

Marta Płaza

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy nowotworu neuroendokrynnego