Rak trzustki

Przyczyny raka trzustki

Codziennie jakiś człowiek zachorowuje na ten nowotwór. Naukowcy wciąż nie ustalili jednoznacznej przyczyny rozwoju nowotworu trzustki. Wiadomo jednak, że ryzyko zachorowania wzrasta z wiekiem. Rak trzustki występuje częściej u mężczyzn niż u kobiet, ale również bardziej ten nowotwór dotyczy osób czarnych niż białych, o czym świadczą statystyki. Mało osób wie, że palenie tytoniu stanowi dość duże ryzyko wystąpienia raka trzustki. U osób palących, występuje 2 do 3 razy częściej niż u osób niepalących. Szczególnie narażeni są więc palacze, ale także cukrzycy i ludzie otyli. Nadmierne spożywanie mięsa, węglowodanów, a także tłuszczów pochodzenia zwierzęcego, zawierających nasycone kwasy tłuszczowe, zdecydowanie sprzyja zachorowaniu - krótko mówiąc nieprawidłowa dieta.

Dieta, która może chronić przed rakiem, powinna być bogata w błonnik, witaminę C oraz inne antyoksydanty, jak również wielonienasycone kwasy tłuszczowe obecne w rybach i naturalnych olejach roślinnych. Coraz więcej uwagi w badaniach nad rakiem trzustki poświęca się wpływowi środowiska i zanieczyszczeń chemicznych. Wieloletnie obserwacje pozwoliły stwierdzić ścisły związek zachorowań z kontaktem m.in. z pestycydami, chlorkami metylenu, benzydyną, DDT. Kontrowersyjną i nie do końca wyjaśnioną kwestią jest wpływ alkoholu na zwiększenie szans na zachorowanie. Do przyczyn zalicza się także uwarunkowania dziedziczne.

Objawy raka trzustki

Objawy występujące w przebiegu raka trzustki są bardzo niespecyficzne - występują w przebiegu różnych chorób, żaden z nich nie jest zarezerwowany tylko dla raka trzustki. Należą do nich:

• żółtaczka,
  
• ból brzucha,
  
• utrata masy ciała,
  
• dolegliwości trawienne (wzdęcia, biegunki lub zaparcia, wymioty),
• rozwijająca się cukrzyca.
  

Objawy te łudząco przypominają rozwijające się przewlekłe zapalenie trzustki, dlatego tak bardzo ważne jest dokładne zbadanie, zdiagnozowanie i zróżnicowanie tych dwóch chorób, gdyż pomyłka może być tragiczna w skutkach dla chorego.

Dodatkowo w raku trzustki obserwujemy zmiany w obrazie morfologii krwi obwodowej, zlewne nocne poty (na tyle intensywne, że trzeba w nocy wstać i zmienić piżamę), zmiany skórne (rumieniowe lub zakażenia - np. pojawienie się półpaśca), a także zmiany w przepuszczalności naczyń krwionośnych (np. obrzęki kończyn dolnych, zaburzenia w składzie jonów sodu, potasu i wapnia). Nie wszystkie symptomy muszą pojawić się jednocześnie lub z tą samą intensywnością.

Leczenie raka trzustki

Wyleczalność raka trzustki jest niska, głównie z uwagi na fakt, że w początkowej fazie rozwoju choroba nie daje charakterystycznych objawów i pacjenci zgłaszają się do lekarzy zbyt późno. Medycyna dysponuje dziś skutecznymi metodami walki z nowotworami, dlatego istotna rolę odgrywa informowanie społeczeństwa o czynnikach ryzyka rozwoju raka trzustki i możliwościach jego profilaktyki. Najliczniejszą grupę chorych na raka trzustki stanowią pacjenci zgłaszający się do lekarza z silnymi bólami, żółtaczką, często z namacalnym guzem, gdy wszystkie badania ultrasonograficzne i radiologiczne wykazują, że guz jest tak zaawansowany, iż nacieka naczynia ściany brzusznej czy daje przerzuty do węzłów chłonnych lub wątroby.

W takich przypadkach szpitale dysponują wieloma prostymi metodami leczenia - udrożnieniami, w celu zapewnienia choremu funkcjonowania przewodu pokarmowego, zniesienia przykrej dolegliwość jaką są wymioty, zlikwidowania objawów żółtaczki. Może się to odbywać poprzez zakładanie protez, przezskórny drenaż dróg żółciowych, zakładanie stentów rozszerzających światło zwężonego odcinka przewodu trzustkowego lub dróg żółciowych. Podczas leczenia wykorzystuje się także całą gamę chemio - lub radioterapii paliatywnej, przedoperacyjnej, śródoperacyjnej - pozwalającej na dość istotne przyhamowanie rozwoju choroby i poprawę komfortu życia chorego.

Chirurgia tradycyjna oferuje wiele procedur paliatywnych, znoszących przykre objawy, likwidujących ból. Medycyna jest w stanie pomóc pacjentowi na każdym etapie choroby.

Operacja resekcyjna raka trzustki daje dużej grupie chorych szansę na życie po zabiegu bez przykrych dolegliwości. Trzeba jednak pamiętać, że szansa na wyleczenie jest tym większa, im wcześniej chory zgłosi się do lekarza, a rak jest mało zaawansowany. W ostatnich latach liczba zabiegów resekcji trzustki wzrasta.

Przeprowadzane są  zabiegi o różnym stopniu trudności, m.in. polegające na łączeniu kikuta trzustki (po wycięciu jej pozostałej części) z żołądkiem. W ten sposób u chorego zachowana zostaje fizjologiczna droga trawienia. U niektórych pacjentów trzustka usuwana jest w całości. Chorym po takim zabiegu podaje się substytucyjnie pankreatynę zwierzęcą. Tradycyjne techniki chirurgiczne, wzbogacone o nowe technologie cięcia chirurgicznego, zamykania naczyń, prowadzenia pooperacyjnego, zastosowania leków osłonowych powodują, że powikłania operacyjne dotyczą niewielkiego odsetka chorych, poniżej 5 proc. Operacja trzustki nie powinna więc budzić, jak się to często zdarza, obaw pacjentów. Chemioterapia i radioterapia poprawiają czas przeżycia chorego. A zniesienie objawów w postaci bardzo silnych bólów, zmniejszenie masy guza, poprawa komfortu życiowego też nie są bez znaczenia.

Pojawienie się dolegliwości, które mogą sugerować chorobę trzustki powinno być sygnałem do szukania pomocy u lekarza. Nie ma co zwlekać. Szybka reakcja może równać się naszemu życiu.

Autor: Agata Rutkowska

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy raka trzustki